در دوران هخامنشیان مرد و زن در کنار یکدیگر کار می‌کرده‌اند، از حقوقی برابر برخوردار بوده‌اند و گاه حتی کارهای سخت تر را به عهده داشته‌اند. پیشهٔ بیشتر زنان لوح‌های تخت جمشید دوخت و دوز و خیاطی بوده‌است. کاری بسیار متنوع، شامل دوخت لباس‌های کاملا ساده یا لباس‌های پر زرق و برق که پس از دوخت، هنرمندانه سوزن کاری می‌شده‌است. امکانات آموزش‌های هنری ومهارت‌های حرفه‌ای، برای زن و مرد یکسان وحقوق آنان برابر بوده‌است.

جایگاه زن

 نویسندگان یونانی

 اگر اظهار نظر نویسندگان یونانی را باور کنیم، مردان ایرانی بسیار حسود بوده‌اند و همواره زنانشان را پشت بست و کلون نگه می‌داشته‌اند. مثلا پلوتارک (تمیستوکلس بند ۲۶) می‌نویسد:

اغلب بربرها، مخصوصا ایرانی‌ها، دربارهٔ زنانشان طبعی بسیار حسود دارند. مردهای ایرانی نه تنها به شدت مواظب هستند تا چشم بیگانه‌ای به زنانشان نیفتد، بلکه درباره زنان خریداری شده و بردهٔ خود نیز به شدت پای بند حراست اند. زن‌ها در خانه‌ها پشت بست و کلون زندگی می‌کنند وبه هنگام سفر در حصار چادر ارابه قرار دارند.

اما از منابع ایرانی چنین بر می‌آید که این برداشت و نظر کاملا درست نیست.

پیشه زنان

در دوران هخامنشیان مرد و زن در کنار یکدیگر کار می‌کرده‌اند، از حقوقی برابر برخوردار بوده‌اند و گاه حتی کارهای سخت تر را به عهده داشته‌اند. مثلا گروه‌های بزرگی از زنان کشاورز را می‌بینیم. سنگ سابان معمولا بیشترشان زن هستند. البته دقیقا نمی‌توانیم بگوییم که کار این زنان چه بوده‌است. شاید پس از حاضر شدن نگاره‌ها، صیقل نهایی را زنها انجام می‌دادند، زیرا که برای این کار دست‌های ظریف زن‌ها کارآیی بیش تری داشته‌است. در سال ۱۷۰۰ (میلادی) در میان بردگانی که نمایندهٔ امپراتور اتریش در استامبول خریداری و آزاد کرد، زن سنگ تراشی بود از بغداد وجود داشت. بدین ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که قرن‌ها بعد هم هنوز به زن‌هایی بر می‌خوردیم که با سنگ سر و کار داشته‌اند. مسلم است که این کار برای زن‌ها باید دشوار بوده باشد.

پیشهٔ بیشتر زنان لوح‌های تخت جمشید دوخت و دوز و خیاطی بوده‌است. کاری بسیار متنوع، شامل دوخت لباس‌های کاملا ساده یا لباس‌های پر زرق و برق که پس از دوخت، هنرمندانه سوزن کاری می‌شده‌است. امکانات آموزش‌های هنری ومهارت‌های حرفه‌ای، برای زن و مرد یکسان وحقوق آنان برابر بوده‌است.

تساوی حقوق زن و مرد

دربارهٔ برابری حقوق شواهدی مخصوصا در زمینه کارهای هنری وظریف داریم و برابری صدها زن دیگر با مردان نیز مسلم است که دربارهٔ شغل شان چیزی نمی‌دانیم. میزان حقوق فقط همین قدر روشن است که به نوع کار و نه انجام دهنده، بستگی داشت. به این ترتیب، در امپراطوری بزرگ دوران داریوش اول با تساوی حقوق زن و مرد سر و کار داریم. البته این راهم باید گفت که زن‌ها علاوه بر کار بیرون، سر و سامان دادن به کارهای روزمرهٔ خانواده را نیز بر عهده داشته‌اند.

حقوق و مرخصی زایمان

زن‌ها با به دنیا آوردن کودکی برای مدتی از کار در بیرون معاف می‌شدند. در طول مرخصی زایمان حقوق دریافتی به حداقل می‌رسید که البته با آن گذران زندگی ممکن بود. علاوه براین حداقل حقوق، اضافه حقوقی نیز به صورت جو و شراب دریافت می‌کردند، که پاداش افزودن رعیتی به رعایای شاه بود. در عین حال معلوم شده‌است که شاه از نوزادان پسر بیش از نوزادان دختر خرسند می‌شد، چرا که اضافه حقوق برای نوزاد پسر دو برابر، یعنی ۲۰ لیتر جو و ۱۰ لیتر شراب یا آب جو بود. تا جایی که لوحه‌ها حکایت می‌کنند، این تنها موردی است که میان زن ومرد فرقی دیده می‌شود.

مرخصی بارداری ظاهراً ۵ ماه بوده‌است. پس از این مدت زن‌ها این امکان را داشته‌اند که کار روزانه را کوتاه کنند تا قادر به برآوردن وظایف خانه‌داری خود نیز باشند. البته کار نیمه وقت حقوق کمتری داشت. نوزادان را در طول کار له‌له‌ها نگهداری می‌کردند. در لوح‌های گلی دیده شده که زنان می‌توانستند به پست‌های بالاتر برسند، مثلاً در کارگاه‌های شاهی همواره سرپرستی و مدیریت با زنان است. در کارگاه‌های خیاطی که بیشتر در اشغال زنان است، گاه مردان زیردست زنان قرار می‌گیرند و حقوق زنان سرپرست بیش از مردان است. حتی در جیره شراب نیز تفاوتی وجود ندارد.

موقعیت پیشه‌ها و دوری از خانواده

در لوح‌ها به حرفه‌هایی بر می‌خوریم که در آنها زنان به کار گرفته نمی‌شده‌اند. در مدیریت حوزه‌های دیوانی و یا محاسبات یا حساب رسی‌ها از کار زنان خبری نیست. چنین بر می‌آید که اگر کاری، به منظور کنترل کارهای گوناگون اداری، نیاز به ترک محل و جابه‌جایی و سفر به دور و نزدیک را داشت، برای انجام آن از زنان استفاده نمی‌شده‌است.

منابع

هایدماری کخ. «زن در شاهنشاهی ایران». در از زبان داریوش!. ترجمهٔ پرویز رجبی. ویرایش ناصر پورپیرار. چاپ تصویر گیلان (چاپ سیزدهم). تهران: کارنگ، ۱۳۸۷. ISBN ۹۶۴-۹۰۳۸۰-۴-۳.

نظرات شما عزیزان:

مهدی

ساعت21:17---19 آذر 1392

در زمان هخامنشیان زنان ایرانی تقریبا حجاب کاملی داشتن ولی توی این نقاشی ها طبق سلیقه ی طراح رسم شده، در ضمن اینکه کتاب هایی که از اون دوره موندن تقریبا همشون مربوط به نویسندگان یونانی هستش و کتاب های ایرانی تقریبا به طور کامل سوزانده شدند و ازبین رفتند.

البته هر 5 دقیقه یکبار یه پیام میاد سر گوشی ما که فلان سخن از کوروش فلان سخن از شاه آریایی در حالی که جز چند تا کتیبه چیز خاصی از آن ها به ما نرسیده.

توصیه می کنم کتاب "خدمات متقابل اسلام و ایران" رو بخونید برای آگاهی بیشتر
پاسخ:شما عکسی از اون دوران دارید ؟؟

آریا مهر

ساعت3:11---5 آبان 1391

به کوروش چه خواهیم گفت اگر سر برارد زخاک؟؟؟؟

دختر آریایی

ساعت1:11---20 مرداد 1391

جالب بود من یه کتاب دارم اسمش زنان هخامنشی است
تا اینجا ک خوندم در اون زمان فقط 3 بانو نفوذ زیادی در پادشاه و دربار داشتن و قدرتمند بودن یکی بانو آتوسا،آمستریس و پریسا تیس بوده
ممنون نوشته ی مفیدی بود

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: